Новости

О великом мастере слова
Говорим мы вновь и вновь...

«Его подвиг никогда не забудется нами, и я верю,
что созданный им чудесный словарь сослужит
великую службу многим поколениям русских людей»
К.И.Чуковский
«Он ожег свое сердце о русское слово»
Ожегов Сергей Иванович знал и хорошо чувствовал русские пословицы и поговорки, поверья и обычаи. Прекрасный знаток русской литературы, как классической, так и современной, он никогда не расставался с книгой.
Современному школьнику не обязательно иметь печатное издание. В сети Интернет действует несколько онлайн версий толкового словаря С.И.Ожегова. Вот одна из них:

Во время игры в снежки соблюдай простые правила:
не целься снежками в голову и лицо своих товарищей;
прежде, чем начать игру в снежки, надо обследовать территорию и убрать опасные предметы.

Помни! Прежде чем кататься на санках, надо проверить местность, чтобы не было никаких опасных предметов. Съезжай с горки только сидя. Нельзя связывать несколько санок. Соблюдай дистанцию: начинай спуск только тогда, когда горка свободна. Не катайся рядом с проезжей частью.

Помни! Когда идешь кататься на лыжах, не следует надевать очень теплую одежду.

В период потепления и гололедицы, а также в местах, где прорублено много прорубей, по льду ходить не следует. Можно провалиться под лед.

Если ты стал свидетелем такого несчастного случая, то:
чтобы не случилось, не беги к потерпевшему по льду – ты тоже можешь оказаться в ледяной купели;
если можешь, брось ему конец веревки или протяни палку, весло, жердь;
помоги добраться до берега. Если ты не уверен в своих силах и не можешь сделать этого сам, как можно быстрее зови на помощь взрослых.

Будь осторожен зимой с металлическими предметами. Не прикасайся к ним губами или языком. Когда язык или губы прикасаются к металлу на морозе, бывает очень больно, иногда даже кожица может остаться на железе. Потому что мороз как будто приклеивает влажную поверхность к металлу.

Соблюдайте правила безопасности зимой!

Путешествуем по Беларуси.
Дворец Республики- белорусский культурный и деловой центр, находящийся на Октябрьской площади Минска.
Большой зал рассчитан на 2700 мест, имеет несколько уровней: партер, амфитеатр, балкон, шесть боковых лож и две правительственные ложи. Он оснащен кино-комплексом, что позволяет также проводить в нем кинофестивали.
Зал приёмов расположен на уровне балконов Большого зала и позволяет разместить до 1000 человек. Оттуда открывается панорамный вид на город.
Зал приёмов можно использовать автономно для проведения различных мероприятий. Отдельный вход с просторным вестибюлем, гардеробом, лифтами, позволяет проводить мероприятия в зале одновременно с другими мероприятиями во Дворце Республики. Стало уже традицией проводить здесь приёмы от имени Президента Республики Беларусь с представителями женской общественности, с учащимися – победителями предметных олимпиад, приёмы, посвященные Дню Независимости, вручение верительных грамот и другие государственные праздники и юбилеи.
Малый зрительный зал, рассчитанный на 470 мест, имеет форму амфитеатра. Конференц-зал способен вместить до 70 человек. Помещение оборудовано системой синхронного перевода и специальными кабинками для переводчика. Здесь проводились информационный семинар по новой региональной программе защиты беженцев, форум по банковским информационным технологиям, торжественная церемония вручения наград «Человек дела», пресс-конференции артистов эстрады. Рядом с конференц-залом расположен пресс-зал. Он оборудован тридцатью специальными местами для журналистов. На мониторах транслируются мероприятия, проводимые в залах.

Путешествуем по Беларуси.
Мирский замок – удивительно интересное место с богатой историей и множеством тайн, которыми здесь дышит буквально каждый камень. Однако он – лишь один из множества мест белорусской земли, загадки которых еще никто не разгадал, а легенды, известные и не слишком, манят не только ученых, но и любителей тайн. Каждый кирпич в их кладке – свидетель нашей истории, свидетель событий, о которых мы можем только догадываться.

Путешествуем по Беларуси.

Спіс твораў для пазакласнага чытання

Эдзі Агняцвет
«Рэчка, рэчанька».

Я не хачу, каб рэчка высыхала,
Дзе чую ўсплёскі рыбак залатых,
Дзе човен скача ля свайго прычала,
Калі бягу па травах лугавых; Далей прачытай у кніжцы.

Лідзія Арабей
«Мікіткаў сон»

На вуліцы было надта горача. Мікітка скінуў і кашулю, і майку, і нават штонікі, застаўся ў адных трусіках і сандалях, але ўсё роўна не было рады ад гарачыні. Сонца пякло, апальваючы скуру, награваючы сцены дамоў, б'ючы ў шыбы і адсвечваючы ад іх новымі гарачымі промнямі. Было так млосна, што не хацелася гуляць ні ў якія гульні, і хлопчыкі ў двары сядзелі як асалавелыя.
I раптам Косцік, які заўсёды быў здатны на выдумкі, зірнуў на ўсіх павесялела і крыкнуў:
— Давайце аблівацца вадою! Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Асіпенка
«Прыгожая лісіца»

Узыходзіла сонца... Паляўнічы спыніўся, прыслухоўваючыся да цішыні. Раптам убачыў лісіцу на тым баку ракі. Яна бегла, распушыўшы хвост і нізка прыгнуўшы галаву. Нечакана спынялася, разграбала лапамі снег, кідалася ў бакі, нібы гуляла сваім хвастом. Лісіца мышкавала . Было відаць, што яе ахапіў паляўнічы азарт.
Не чуючы бяды, яна набліжалася да рэчкі. На яркай белі асветленага сонцам снегу асабліва выразна відаць быў руды хвост.
«Чакай жа, галубка, я цябе заманю бліжэй», — падумаў паляўнічы. Ён прыладзіўся паміж дзвюх хваін і пасвістваў, пераймаючы мышыны піск. Далей прачытай у кніжцы.

Змітрок Бядуля
«Скарб»

Ля рэчкі, пад вольхай, хохлік знайшоў ракавінку. Уладзіў у ёй кузню і давай чырвонцы каваць. Праца ў яго заўсёды кіпела ўночы, калі, бадай, усе жывыя істоты спалі, калі спяваў адзін салоўка і месячык рэчку фарбаваў.
У кузні ў хохліка было некалькі памочнікаў. Светлячок раскладваў агонь на горне. Цвыркун працаваў малатком пры кавадле. Жаба дзьмухала кавальскімі мяхамі. Далей прачытай у кніжцы.

Алена Васілевіч
«Пажар»

Сёння велікоднае свята. Маня, прыбраная, сядзіць пад клёнам і чакае, пакуль выйдуць з хаты Ганька, Анюта і Грыша. I вось яны выходзяць. Маня падбягае да іх. У яе ёсць план: ісці ўсім гуртам на Палянку, раскласці там вогнішча і частавацца. Цудоўна! Як гэта ім дагэтуль не прыйшла ў галаву такая бліскучая думка?..
Грышка, як адзіны мужчына тут, клопат пра вогнішча бярэ на сябе, і таму ён бяжыць па запалкі. Далей прачытай у кніжцы.

Алена Васілевіч
«Калінавая рукавічка»

Чаму рукавічка, калі казка будзе пра чырвоную каліну, пра старую яліну-казачніцу, пра ветра-бяздомніка?
А вось паслухай.
Расла на ўзлессі каліна. Была-была ўсё маленькая ды раптам, зусім неяк непрыкметна, вырасла. Зацвіла белым цветам, закрасавала — на дзіва і зайздрасць усім суседнім дрэвам.
— Ф-фарсуха, — пазіраючы на яе, аж трэсліся ў лажку асіны. Яны былі заўсёды бледныя і зялёныя, і заўсёды ім было холадна. Далей прачытай у кніжцы.

Галіна Васілеўская
«Як кот грыбы збіраў»

Кузю мне падарыла сяброўка. У коціка быў белы гальштучак і белыя лапкі. Сам жа акуратны і надзіва сімпатычны. Не ведала сяброўка, што ён яшчэ і вельмі кемлівы.
Калі коцік падрос, то спаў толькі ў маім пакоі, на маім ложку. Калі ён уладкоўваўся на маіх нагах, яны адразу ж пераставалі балець.
Потым я заўважыла, што Кузя ўвесь час за мной назірае. Нібы нечаму вучыцца ў мяне. Першы раз я гэта заўважыла Далей прачытай у кніжцы.

Артур Вольскі
«Свой заяц у лесе»

Сярожава мама — артыстка. Звычайна, збіраючыся на выязны спектакль, яна адводзіць Сярожу да бабулі. Але на гэты раз бабуля была вельмі занятая, і мама вырашыла ўзяць хлопчыка з сабой.
Сярожа быў шчаслівы. Нарэшце ён даведаецца, што гэта за таямнічы выяздны спектакль, які так часта адбірае ў яго маму.
На самай справе нічога таямнічага не было.
Далей прачытай у кніжцы.

Віталь Вольскі
«Лёс Дункана» («Хто такі Дункан?», «Сіротка», «Гульні на двары», «Сутычка з грозным веліканам»),

Загадзя мушу папярэдзіць, што Дункан — леапард.
На зямлі жыве акрамя нас і побач з намі даволі вялікая колькасць розных істот, у першую чаргу — звяроў і птушак, якія знаходзяцца з намі ў рознабаковых, часам складаных і супярэчлівых узаемаадносінах. Мы мала іх ведаем, а некаторыя зусім не ведаюць. Маюць аб іх вельмі цьмянае, а то і няправільнае ўяўленне.
Чалавек, жадае ён ці не жадае, ведае ці не ведае, арганічна і непарыўна звязаны з прыродай — з лясамі, палямі, гарамі, стэпамі і пустынямі, з морамі, рэкамі і балотамі, звярамі, птушкамі і рыбамі. Ён не можа без іх існаваць, як не можа існаваць без паветра, вады і ежы, без святла і цяпла. Чалавек — усяго толькі частка прыроды, частка навакольнага асяроддзя. Далей прачытай у кніжцы.

Віталь Вольскі
«Чомга. У лясніцтве. На лясным возеры. Дзіўная птушка»

Быў ясны жнівеньскі вечар, калі я падышоў да будынка лясніцтва ў вёсцы Белы Лясок.
Да пярэдняй сцяны дома, з абодвух бакоў высокага ганка, былі прыхілены ў некалькі радоў веласіпеды — верная адзнака таго, што ў доме адбываецца сход.
Я сеў на лаўку пад вязам. Далей прачытай у кніжцы.

Міхась Даніленка
«Журка»

Бацька прынёс Толіку маладога жураўліка з перабітым крылом.
— Хутка халады пачнуцца. Акалее, загіне, — сказаў ён. — А мы яго выхадзім...
Калі Толік падыходзіў да птушкі, яна злосна шыпела, раскрывала дзюбу — спрабавала дзеўбануць хлопчыка. Не прывык Журка, каб яго рукамі гладзілі. Далей прачытай у кніжцы.

Авяр’ян Дзеружынскі
«Азбука птушак»

Вось вам азбука
I птушак,
Любых змалку
Весялушак. Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Дубоўка
«Шануйце ўсё жывое»

Як толькі я сябе помню, бацькі мае і старэйшыя людзі — суседзі — прывучалі нас, малых, шанаваць усё жывое, што вакол нас:
— Не тапчы травіцы, хадзі сцежачкай. Трава вырасце. Яе скосяць — будзе сена кароўкам, каню... Далей прачытай у кніжцы.

Мар’ян Дукса
«Сябры»

Сябры
Сябруюць —
Ніколі не скажуць «не дам».
Усё яны дзеляць
Заўжды папалам:
Суніцы, чарніцы,
Банан, вінаград,
Пячэнне, халву,
Апельсін, шакалад.
Адзін будзе грэцкі арэх,
Як на грэх, —
Пароўну падзеляць
I грэцкі арэх! Далей прачытай у кніжцы.

Кастусь Жук
«Зямныя лекары»

На Зямлі
Багата спраў
(Кожны ведае вучоны!)
У падлескаў і дубраў,
У бароў вечназялёных. Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Жуковіч
«Слухай родную прыроду»

У любую пару года,
у пагоду, непагоду
слухай родную прыроду —
ты пачуеш галасы
таямнічае красы. Далей прачытай у кніжцы.

Якуб Колас
«Савось-распуснік»

Вось што, дзеткі, мае краскі:
Што хадзіць за многа міль?
Можа лепей замест казкі
Расказаць вам адну быль?
Згодны?
Добра. Далей прачытай у кніжцы.

Легенды
«Адкуль зязюля ўзялася»

Жылі-былі брат і сястра. Брат быў вельмі бедны, а сястра — дужа багатая.
Аднойчы пайшоў брат да сястры, каб хоць кавалкам хлеба дапамагла. Далей прачытай у кніжцы.

«Адкуль узяўся мядзведзь»

Ці ведаеце вы, адкуль узяўся мядзведзь?
Мядзведзь перш быў такі самы мужык, як і ўсе мы, гарапашнікі.
Даўно тое здарылася. Людзей тады было мала. Гэта цяпер так народу намножылася, што ледзь зямля іх падымае. А даўней людзі жылі сям-там па лесе, лавілі звера, птушак, а ў азёрах ды рэках — рыбу. Улетку збіралі ягады або капалі карэнне, рабілі запасы на зіму. Больш за ўсё запасалі арэхаў і мёду. Пчол тады было багата. Яны самі вадзіліся ў дуплах і ў земляных норах. Па лесе і цяпер яшчэ ёсць пчолы ў дуплах. Дык вось людзі і шукалі такіх пчол, і хто першы знаходзіў, таго і былі тыя пчолы. Ён абвязваў дрэва, на якім вяліся пчолы, лічылася, што гэтыя пчолы яго, а таму ніхто не меў права іх чапаць.
Але жыў сярод людзей адзін гультаяваты мужык. Яму не хацелася самому шукаць пчол, дык ён ухітрыўся выдзіраць чужыя. Толькі цяжка яму было ўзлазіць на дрэва. I пачаў ён шукаць ведзьмара. Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Ліпскі
«Дабрадзей для ўсіх дзяцей»

Летам, здаецца, спяваюць усе: птушкі і пчолы, дрэвы і травы, сонца і кветкі. Якое наўкол хараство!
Такой парой Вася Вясёлкін заўсёды збірае сваіх сяброў у дачным пасёлку Зялёная Гара. Адтуль амаль кожны дзень яны вандруюць па наваколлі, адпачываюць і робяць для сябе адкрыцці. Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Ліпскі
«Юні-Юні клапоціцца пра здароўе

Летам, здаецца, спяваюць усе: птушкі і пчолы, дрэвы і травы, сонца і кветкі. Якое наўкол хараство!
Такой парой Вася Вясёлкін заўсёды збірае сваіх сяброў у дачным пасёлку Зялёная Гара. Адтуль амаль кожны дзень яны вандруюць па наваколлі, адпачываюць і робяць для сябе адкрыцці. Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Ліпскі
«Чырвоная кніга»

Магутны лясны асілак Зубр задумаў цікавае падарожжа па Беларусі. Даўней яго продкі, равеснікі мамантаў, жылі паўсюдна. Цяпер зубры насяляюць ці не адну толькі Белавежскую пушчу. Хто ж яшчэ са старажылаў жыве ў лясных нетрах рэспублікі?
Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Мазго
«Лайдак і Шпак»

Вось дык дзіва:
Шпак шчабеча
Ясю
Мовай чалавечай. Далей прачытай у кніжцы.

Георгій Марчук
«Добрае сэрца»

Здарылася бяда. Маленькае варанятка ўпершыню ўскараскалася на край гнязда, але нечакана наляцеў парывісты вецер, і птушаня не ўтрымалася, звалілася ўніз. Падаючы, пабіла лапку і параніла крыльца. Перапалохаўшыся, забылася нават паклікаць на дапамогу сваю маму-варону, якая шукала корм побач, у двары дзевяціпавярховага дома. Кульгаючы на правую лапку, варанятка схавалася ў траве. I тут заўважыла, што з дзіцячага садка да яго кіруецца чорна-белы кот. Варанятка скеміла: трэба ўцякаць ад гэтага ліха. Дрыжучы ад страху, зашылася ў густы куст і вырашыла чакаць сваю маму. Далей прачытай у кніжцы.

Георгій Марчук
«Як Агапка мальвы ўратавала»

Быў май. Дзесяцігадовая кірпатая, з доўгай густой касой дзяўчынка Агапка гасцявала ў сваіх дзядулі і бабулі. Агапкавы бацькі — смелыя і шчырыя людзі. Яны працавалі выратавальнікамі і таму накіраваліся ў далёкую краіну Грэцыю, каб гасіць лясныя пажары. Агапка любіла вёску і ёй там было цікава. А яшчэ ва ўтульным доме бабулі і дзядулі была печка, у якой бабуля рабіла смачныя бліны і варыла прасяную кашу. А яшчэ бабуля навучыла Агапку даіць казу Марфу. Далей прачытай у кніжцы.

Таццяна Мушынская
«Мая рабіна»

Сёння ў школе нам далі заданне — напісаць невялічкае сачыненне на тэму «Чатыры пары года». Таму мне не церпіцца хутчэй сесці за стол і пачаць… Я ўжо загадзя ведаю, што мая суседка па парце, Светка, абавязкова напіша пра тое, што вясной робіцца цёпла, траўка зелянее, а з далёкіх краін прылятаюць птушкі. Гэта і так усім зразумела! Дый што цікавага гэтыя дзяўчынкі прыдумаць могуць! Вось я, Андрэйка, напішу… Вы не ведаеце, пра што? Пра сваю любімую рабіну. Далей прачытай у кніжцы.

Рыгор Няхай
«Белая бярозка»

Белая бярозка,
Дробная раса.
Ў полі каля вёскі
Пасадзіў я сам. Далей прачытай у кніжцы.

Міхась Пазнякоў
«Бярозка»

Стаіць яна на ўзлеску,
Каля густых ялін,
І золата на сцежку
Плыве з яе галін. Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Пальчэўскі
«Верабейчык»

Той зімою мы будавалі ў сяле магазін: прасторны, высокі, на цагляным падмурку. Пад канец студзеня, упершыню ад пачатку зімы, пачалася адліга. Дыхнуў з поўдня цёплы ветрык, і заслязіліся стрэхі. Снег памякчэў, і на вуліцы, куды ні глянь, гаманлівыя дзеці гулялі ў снежкі.
Увесь дзень мітусіліся і шчабяталі вераб'і, смялейшыя купаліся ў лужынах. Птушкам, больш, чым людзям, абрыдзелі маразы, і адліга нагадала ім цёплую вясну. Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Пальчэўскі
«Крыўда»,

Прывык наш брыгадзір Ціхан Піліпавіч да свайго Мурзы: куды сам, туды і сабаку бярэ. Паехалі мы ў Сібір шукаць нафту, і Мурза з намі. Назвалі сабаку так за беленькую пляму пад вокам: нібыта замурзаны.
Усю зіму наша група геолагаў жыла ў вялікім сяле, і брыгадзір прывучыў Мурзу прыносіць з крамы пакупкі. Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Пальчэўскі
«Экзамен»

Аднае нядзелі ўвосень Юрка ўпрасіўся з'ездзіць з татам на кірмаш. Дзесяцігадоваму хлопчыку не толькі хацелася паглядзець раённы гарадок: ён спадзяваўся прыдбаць к зіме новую шапку.
Шмат чаго купіць наказала жонка Данілу: бочку для капусты, бо ў ранейшай падгнілі клёпкі, і ацынкаваныя начоўкі, як у суседкі, і круп, і селядцоў, і цукру, і ўсякай іншай драбязы, нават духмянага перцу.
Каб не забыцца чаго, Даніла папрасіў сына запісаць усё на кавалачку паперы. Далей прачытай у кніжцы.

Генадзь Пашкоў
«Добрым будзь!»

Добрым будзь!
І чулым будзь!
І помні,
што жыццё
удзячнае такім.
Прымацуеш у двары шпакоўню,
Раніцай пачуеш з яе
гімн! Далей прачытай у кніжцы.

Зіновій Прыгодзіч
«Выратаванне ластаўкі».

Была нядзеля. На дачы ў гэты дзень нічога не рабілі: бабуля не палола грады, дзядуля не браўся за свае інструменты. Арцёмку ж сядзець і нічым не займацца сумна. Таму ён падышоў да дзядулі і прапанаваў з'ездзіць паназіраць за ластаўкамі-беражанкамі. Дзед ахвотна падтрымаў унука. Яны асядлалі веласіпеды і пакацілі. Джэк, як заўсёды, дробненька перабіраючы лапкамі, бег наперадзе. Далей прачытай у кніжцы.

Галіна Пшонік
«Каштанчык»

Увосень на сумнай пустцы побач са школай дзеці пасадзілі каштаны. Саджанцы маладыя і тонкія, таму ўсю зіму дзеці перажывалі, ці не змерзнуць яны, ці прымуцца. I ўявіце сабе: вясной на ўсіх шасці дрэўцах з'явіліся вялікія, радасна-зялёныя лісточкі. Усе каштаны прыняліся! Пустка, дакладней, былая пустка стала вельмі ўтульным і вясёлым месцейкам.
Але праз некалькі дзён у вясёлым месцейку адбылося зусім невясёлае здарэнне. Далей прачытай у кніжцы.

Аляксей Пысін
«Пісьмо птушак»

Лёг сняжок пушысты,
Белы, як папера,
А на снезе птушкі
Ў каляровым пер'і.
Снегіры, сініцы,
Галкі-забіякі
На паперцы гэтай
Пакідаюць знакі. Далей прачытай у кніжцы.

Пятро Рунец
«Ліпка»

Дзед Даніла разам з унукам Валерыкам гулялі ў садзе. Хоць дзень быў і спякотны, але тут панаваў прыемны халадок. Пахла садавінай і травамі. У густой засені ціха шчабяталі птушкі. Ідучы ўслед за дзедам, Валерык уважліва прыглядаўся да дрэў, на якіх віселі падобныя на зялёныя званочкі грушы, яблыкі-наліванкі, слівы.
У канцы саду, на ўзмежку, расла маладая купчастая ліпка. Валерык раптам спыніўся і, паказваючы на яе, сказаў:
— Дзед, бачыш, ліпка! Давай ссячом… Далей прачытай у кніжцы.

Андрэй. Хадановіч
«Хто жыве на дне ракі?»

Акуні і шчупакі,
Краснапёрка, ёрш і карп.
(Хто спаймае — мае скарб!)
Ёсць вугры і ёсць ляшчы,
I падводныя карчы,
I прабітыя мячы.
(Ціха, Таня, не пішчы!) Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Хомчанка
«Дзядоўнік»

У маім двары расце куст дзядоўніку. Яго яшчэ называюць лопухам, калючнікам.
Летам, калі дзядоўнік зялёны і цвіце малінавымі кветкамі, да яго не падступішся — уколе.
— Пакуль расту і цвіту, не чапайце мяне! — строга папярэджвае ён усіх, натапырыўшы калючкі.
Увосень дзядоўнік робіцца шэрым, непрыгожым. I куды дзяюцца яго сіла і адвага! Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Шырко
«Дзіўны кот»

Усе вы, канешне, ведаеце, што я, мажліва, адзіны фермер у Беларусі, які зёлкі ад немачы і скрухі вырошчвае, а не толькі збожжа і бульбу. Цуд-зелле — жэньшэнь, рамонкі, васількі, галаўню… Можа, тысячам людзей вярнулі здароўе мае травы. Адзін святаяннік ад тысячы хвароб памагае. У народзе кажуць: «Як без мукі нельга хлеб спячы, так без яго хваробу вылечыць…»
Нават звяры і хатнія жывёлы травамі лечацца. Далей прачытай у кніжцы.

Мікола Янчанка
«Яблычак»

Ідзе па вуліцы хлопчык.
А я следам іду.
Хлопчык подскакам, подбегам.
Я таксама хутчэй пайшоў.
Хлопчык спявае сваю на хаду складзеную песеньку:
На галіне грушкі
Заспявалі птушкі —
Нам спяваюць,
Нас вітаюць
Птушкі-весялушкі. Далей прачытай у кніжцы.

Земля — это бесценный дар,
данный нам природой,
она — наш общий дом,
и беречь ее — наш священный долг.

Мы всё-всё про город знаем,
И теперь мы понимаем:
Мы должны гордиться им,
Нашим городом родным!
Люди в городе живут
Разных наций и конфессий,
Разных судеб и профессий
И талантов много тут.

Мы с вами одна семья-
Родители и учителя.
Мы с вами одна семья-
Хотите иль не хотите.
Когда в семье мир и согласие,
То там доброта живёт.
И дети болеют реже
И сердце от счастья поёт.
Давайте мы с вами вместе
Силы объединим!
И от бед и несчастий
Семью свою оградим.
Для этого нужно просто
Всегда друг друга понять.
Без всяких упрёков, обиды
Слушать, проблемы решать.

Особый нынче день у нас:
День именинника у нас!
Собрались все мы здесь не зря:
поздравить именинников пришла пора!

Мазур Прохор занял 1 место с оригинальной шляпой-корзиной и коброй внутри.Поздравляем!

Литературные сказки (книга-произведение или авторский сборник):
А. С. Пушкин. «Сказки».
Братья Гримм. «Сказки».
Х.-К. Андерсен. «Сказки».
Ш. Перро. «Сказки».
Р. Киплинг. «Сказки джунглей».
С. Аксаков. «Аленький цветочек».
Д. Мамин-Сибиряк. Алёнушкины сказки.

Эдзі Агняцвет
«Зямля з блакітнымі вачамі»

Зямля з блакітнымі вачамі —
Раздолле рэчак і лугоў!
Тут называюць Васількамі
На Беларусі хлапчукоў. Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Бадак
«Маленькі чалавек у вялікім свеце»

Дарагі дружа!
А ці ведаеш ты, дзе ты жывеш? «Ну, вядома ж ведаю, — напэўна, адкажаш ты, — дома!» Але што такое «дом»?
Далей прачытай у кніжцы.

Беларуская народная казка
«Жаронцы»

Жылі дзед ды баба. Нічога ў іх з гаспадаркі не было — толькі пеўнік і жаронцы.
Дзіўныя гэта былі жаронцы: паложыць у іх дзед зярнятка, пакруціць раз-другі, і цэлая кадушка мукі намелецца.
Далей прачытай у кніжцы.

Данута Бічэль
«Белая Русь»

Шчочку да вуснаў туліць,
каб таямніцу спытаць:
— Белая Русь, матуля,
гэта дзяўчынка? Так?
Далей прачытай у кніжцы.

Артур Вольскі
«Роднае слова»

Здарылася так, што людзі аднаго краю палічылі, быццам мова, якою гаварылі іх бацькі, дзяды і прадзеды, непрыгожая. Нават грубая і нягеглая .
Далей прачытай у кніжцы.

Артур Вольскі
«Беларусь — мая Радзіма»

Якая прыгожая назва ў нашай краіны — Беларусь!
А яшчэ мы завём яе — Радзіма.
А яшчэ — Бацькаўшчына.
Далей у кніжцы.

Віталь Вольскі
«Беларускае мора»

«Беларускае мора». Мне прыходзяць на памяць гэтыя словы. Так нярэдка называюць Нарач. Далей у кніжцы.

Авяр’ян Дзеружынскі
«Я спяваю, ты спявай!»

Я спяваю, ты спявай.
Я люблю свой родны край.
Край азёраў і крыніц,
Поўны цудаў, таямніц.
Далей прачытай у кніжцы.

Авяр’ян Дзеружынскі
«Прамяніся ярчэй і ярчэй»

Прамяніся ярчэй і ярчэй
Ды звіні ўсё званчэй і званчэй,
Наша простае, шчырае слова —
Беларуская мова.
Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Жуковіч
«Няма даражэйшай зямлі»

Між лясамі ды азёрамі —
лугавіны і палі...
Я не ведаю, не ведаю
прыгажэйшае зямлі.
Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Жуковіч
«Радзімаю нашай край гэты завецца…»

На свеце існуе такая краіна,
дзе хвоі ажно дастаюць аблачыны,
дзе рэкі, азёры ў суседстве з лясамі
напоўнены салаўёў галасамі.
Далей у кніжцы.

Уладзімір Караткевіч
«Родная зямля»

Я хачу правесці вас па зямлі, якая для мяне даражэй за усё. Самы ўтульны і чароўны кут.
Якая яна, мая зямля?
Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Карлюкевіч
«Рыбнае царства»

Жыццё ставіла чалавека ў такія ўмовы, што яго харчаванне залежала выключна ад прыроды. У рэках і азёрах хапала рыбы: у некаторых мясцінах гэта была першая сялянская ежа.
Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Карызна
«Наша Беларусь»

Край ты мой,
Навек адзіны:
Вецер сіні.
Рык ласіны.
Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Карызна
«Роднае слова»

Роднае слова —
Матчына слова —
3 гукаў чароўных
Выткана мова.
Далей прачытай у кніжцы.

Якуб Колас
«Родныя вобразы»

Вобразы мілыя роднага краю,
Смутак і радасць мая!
Што маё сэрца да вас парывае?
Чым так прыкованы я.
Далей прачытай у кніжцы.

Янка Купала
«Сын і маці»

— Мамка, мамка, нам сягоння
Гаманілі ў школе
Аб якойсьці Беларусі,
Што жыве на волі.
Далей прачытай у кніжцы.

Легенда
«Адкуль пайшлі беларусы»

Калісьці яшчэ свет толькі зачынаўся, дык нічога нідзе не было. Усюды стаяла мёртвая вада, а пасярод вады тырчэў нібы камень. Адзін раз пярун разыграўся і давай пыляць стрэламі ў гэты камень.
Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Мазго
«Беларуска»

Беларуска, беларуска,
Па сцяжынцы крочу вузкай
Між азёраў і бароў —
На сустрэчу да сяброў.
Далей прачытай у кніжцы.

Паданне
«Добры Жыцень»

Пры суседнім сяле, пад старою вярбою, здавён жыў Жыцень. Дзядок такі. 3 доўгай барадою. Трошкі на мяне, Лесавічка, падобны.
Далей …

Паданне
Паданне пра Жыцень

Жыцень — Бог восені. Беларусы здаўна ўяўлялі яго крыху грозным, нібыта вечна некім ці нечым незадаволеным. Жыцень, як гаворыцца ў павер'і, нізкага росту, худы, даволі сталага веку, з трыма вачыма, з ускудлачанымі валасамі.
Далей прачытай у кніжцы.

Міхась Пазнякоў
«У родным краі»

Грае вечар на цымбалах,
Плаўна музыка цячэ,
Месяц у блакітных далях
Пакруглеў і паярчэў.
Далей прачытай у кніжцы.

Міхась Пазнякоў
«Родныя назвы»

Тут Дняпро бяжыць прывольна,
Сож, Бярэзіна, Дзвіна,
Прыпяць, Шчара, Свіслач, Нёман,
Вілля, Піна, Буг, Дзісна..
Далей прачытай у кніжцы.

Алесь Пісьмянкоў
«Цымбалы»

Без цымбалаў немагчыма
Уявіць зямлю — Айчыну,
Бо і ў радасці, і ў скрусе
Любяць іх на Беларусі.
Далей прачытай у кніжцы.

Янка Сіпакоў
«Першы астраном»

Народ — самы першы наш астраном. Вось як беларусы расказалі ў сваіх паданнях пра стварэнне свету: «Неба зроблена так, што яно мае сем столак. Мы бачым толькі першае неба. Далей прачытай у кніжцы.

Максім Танк
«Лемантар»

Добры дзень, мой браце юны!
Я прынёс табе як дар
Ад Скарыны-бацькі кнігу —
Беларускі лемантар.
Далей прачытай у кніжцы.

Максім Танк
«Хлеб»

Аднойчы на кірмаш здалёк
Вандроўнік плёўся ў горад
І наракаў на свой мяшок,
Набіты лустай спорай.
Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Ягоўдзік
«Слуцкія паясы»

Сёння яны знаходзяцца ў самых вядомых музеях Лондана і Парыжа, Варшавы і Кіева, Масквы і Нью-Норка. Вельмі багаты і каштоўны збор таксама захоўваўся ў Мінску, але ў гады другой сусветнай вайны быў незваротна страчаны. Цяпер на Беларусі засталіся толькі фрагменты ад гэтых дзівосных вырабаў. Далей прачытай у кніжцы.

Уладзімір Ягоўдзік
«Славутыя людзі Зямлі нашай роднай. Крыж-святыня»

У далёкай старажытнасці людзі налічвалі сем цудаў свету. Яны і цяпер усім добра вядомы.
Егіпецкія піраміды. Калос Радоскі — гіганцкая статуя бога Сонца на востраве Радос.
Жылі такія творцы і на Беларусі. Яны пакінулі пасля сябе спадчыну, якая пераканаўча сведчыць — мы, беларусы, сказалі сваё слова ў гісторыі і можам смела глядзець у будучыню.
Далей прачытай у кніжцы.

Чудесный праздник есть на свете,
Его должны ценить все дети,
Он всех прекрасней и добрей,
Блистательный День матерей.
В День Матери от всей души
Всем мамам низкий наш поклон!

Список произведений для внеклассного чтения
Сборники сказок:
«Русские народные сказки».
«Белорусские народные сказки».
«Сказки народов мира».
«Волшебные сказки народов мира».
«Волшебный сундучок. Сказки народов Европы».

История возникновения русской народной сказки
Каждая эпоха создала свои сказки. В них запечатлелось все многообразие человеческих отношений. Именно в народных сказках к нам дошли смех и слезы, радость и страдание, любовь и гнев, правда и кривда, вера и безверие, трудолюбие и лень, честность и обман.
Русские народные сказки появились давно. Много веков назад. Никто не может определить время возникновения первых сказок. Предполагают что они появились тогда. Когда люди научились писать. Народные потому что их придумали простые люди, рассказывали друг другу из поколения в поколение. Так происходит и сейчас мне их рассказывают бабушка и мама, а я потом расскажу своим детям Известно, что первые сказки были посвящены явлениям природы и их главными персонажами были Солнце, Ветер, и Месяц. Древний человек был далек от правильного понимания явлений природы. Все наводило на него страх, он думал, что они живые существа, а раз так, значит, они могли принести ему вред и пользу Но в основном все сказки очень добрые. В них добро побеждает зло.

«Морозко» Живало-бывало, — жил дед да с другой женой. У деда бы-ла дочка, и у бабы была дочка. Все знают, как за мачехой жить: перевернешься — бита и недовернешься — бита. А родная дочь что ни сделает — за все ...
Дальше в книге прочитай!
«Лиса и
Журавль» Лиса с журавлем подружились. Вот вздумала лиса уго-стить журавля, пошла звать его к себе в гости: - Приходи, куманек, приходи, дорогой! Уж я тебя угощу. Пошел жу-равль на званый пир. А лиса наварила ...
Дальше в книге прочитай!
«Маша и
медведь» Жили-были дедушка да бабушка. Была у них внучка Ма-шенька. Собрались раз подружки в лес по грибы да по ягоды. Пришли звать с собой и Машеньку. — Дедушка, бабушка, — говорит Машенька, — отпустите ...
Дальше в книге прочитай!
«Царевна-
лягушка» В некотором царстве, в некотором государстве жил да был царь с царицею, у него было три сына — все молодые, хо-лостые, удальцы такие, что ни в сказке оказать, ни пером написать; младшего звали ...
Дальше в книге прочитай!
«Иван-царевич
и серый волк» Жил - был царь Берендей, у него было три сына, младшего звали Иваном. И был у царя сад великолепный; росла в том саду яблоня с золотыми яблоками. Стал кто - то цар-ский сад посещать, золотые яблоки ...
Дальше в книге прочитай!
«Каша
из топора» Старый солдат шёл на побывку. Притомился в пути, есть хочется. Дошёл до деревни, постучал в крайнюю избу: - Пустите отдохнуть дорожного человека! Дверь отворила старуха: - Заходи, ...
Дальше в книге прочитай!
«По щучьему велению» Жил-был старик. У его было три сына: двое умных, третий - дурачок Емеля. Те братья работают, а Емеля целый день лежит на печке, знать ничего не хочет. Один раз братья уехали на базар, а бабы, ...
Дальше в книге прочитай!
«Гуси-лебеди» Жили старичок со старушкою; у них была дочка да сынок маленький. - Дочка, дочка! - говорила мать. - Мы пойдем на работу, принесем тебе булочку, сошьем платьице, ку-пим платочек; будь умна, береги ...Дальше в книге…

Ірына Багдановіч
«Восень» Восень абсыпала дрэвы
Жоўтым прыгожым лістком,
Восень сабрала пасевы
3 поля пагодным дзяньком. Далей у кніжцы.

Анатоль Бутэвіч
«Прыгоды лісціка-карунчыка» У агародзе, каля Надзейчынай хаты, рос маленькі клёнік у махнатай зялёнай шапцы. А на ім разам са сваімі брацікамі красаваўся і раскашаваў пад шчодрым сонцам лісцік-карунчык. Далей прачытай у кніжцы.

Артур Вольскі
«У верасні» У верасні,
у верасні
хапае ўсім турбот.
Дзятва да школы
ў верасні
спяшаецца штогод. Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Вітка
«Лістапад»
Як малое птушанятка,
Перабег лісток дарожку.
Кінуўся за жоўтым статкам,
Мільганулі толькі ножкі. Далей прачытай у кніжцы.

Вера Вярба
«Гусі клічуць у вырай» Гусі клічуць у вырай,
I туманы на беразе,
Нізка вербы старыя
Нахіліліся ў верасні. Далей прачытай у кніжцы.
Уладзімір Дубоўка «Залатая, асенняя раніца!»
Залатая, асенняя раніца!
Хараством ты на свеце адна.
Сонца ў пушчы глыбокай купаецца
I ніяк не дастане да дна… Далей прачытай у кніжцы.
Уладзімір Дубоўка «Мядзведзь» Набліжалася восень, набліжалася і пара капаць бульбу. Трэба было адрамантаваць для гэтага кошыкі, сплесці новыя. Узяўшы лодку, я перабраўся на другі бок ракі Бірусы, нарэзаў добрай лазы, аднёс у лодку. Пасля падумаў: «Дай прайдуся борам, можа, дзе знайду сенажатку някошаную, для коз сена накасіць». Падняўся на ўзвышша. Далей прачытай у кніжцы.

Васіль Жуковіч
«Адляцелі жураўлі» Над балотам, над лугам, над полем,
над прасторам радзімай зямлі,
дзе пад воблакі мкнуцца таполі,
вострым клінам плылі жураўлі. Далей у кніжцы.

Цётка
«Чаму птушкі адлятаюць» Тыя птушкі, якія мусяць жыць вясну і лета ў адным краі, а восень або толькі часць восені і зіму ў другім краі, называюцца пералётнымі.

Рыгор Ігнаценка
«Баравікі ў хусцінках» Звечара падрыхтаваліся мы са Стасікам да паходу ў лес: паклалі ў кошыкі хлеб і сала, па пары сакаўных яблыкаў, нажы.
Прачынаемся, а на дварэ зіма — уначы выпаў снег. Ад такой навіны я нават нос павесіў. А Стасік і кажа:
— Снег — не пажар. Грыбоў не набяром, дык хоць лесам палюбуемся, пагалёкаем там, у цішыні. Далей прачытай у кніжцы.

Рыгор Ігнаценка
«Грыбнік» Грыбы сёлета з'явіліся са спазненнем. Але затое — колькі! Людзі носяць кашамі, кашолкамі, вёдрамі, а іх усё не меншае.
Надышла восень. Ранкамі серабрысты іней дзе-нідзе на стрэхах забялеў, а грыбы ўсё растуць. Ды якія грыбы! Далей прачытай у кніжцы.

Якуб Колас
«Восень» Пуста ў лузе. Толькі стогі
Парыжэўшыя стаяць
Ды шпакі каля дарогі
Цэлы дзень адно крычаць. Далей прачытай у кніжцы.

Пятрусь Макаль
«Асенняе» Расу на травы ніжа
Пад вечар цішыня.
А сонца ніжай, ніжай,
I халадней штодня. Далей прачытай у кніжцы.

Іван Навуменка

«Падранены журавель» Сонца яшчэ гарачае, але не такое пякучае, як летам. Неба сіняе, чыстае. Рассякаючы крыламі паветра, носяцца ластаўкі. Ловяць розных мушак і мошак. На правадах сядзяць чароды шпакоў. Яны цяпер набіраюцца сілы перад адлётам у вырай.
У адзін з такіх дзён раптам чуецца ціхае курлыканне. Далей прачытай у кніжцы.

Іван Навуменка

«Пачыналася восень» Пачыналася восень. Яшчэ горача свяціла сонца. Зусім па летняму дрыжала сіняватая смуга над пыльнай дарогай. У кустах крушыны свісталі вясёлыя дразды. Далей прачытай у кніжцы.

Язэп Пушча
«Залатая пара» Верасень у госці
Болей не запросіць;
Маладой бярозцы
Павязала восень
Жоўтую хусцінку
3 белай павуцінкай. Далей прачытай у кніжцы.

Станіслаў Шушкевіч
«Лістапад» Пэўна, сонца знебылося ,
Адпачыць пайшло за хмары,
І паўзе павольна восень
Праз іржышчы і папары . Далей прачытай у кніжцы.

Новых планов, творческих идей,
радостных побед и вдохновенья!
С Днём учителя!

В день пожилых людей хотим
Им всем помочь от всей души.
Желаем нежности, тепла,
Здоровья крепкого всегда.